اصغر لعل، زیمر ءُ ”زیمر تران“

منے زمانگ ءَ ہرچی کہ ویژولائز بوتگ نوں گلگدار ءِ وانگ ءِ ربیت نزور ترّ اِتگ بلئے پدا اوں گلگدار یک ہنر ءُ ازمے ءَ گوں بندوکیں مردمے ءِ ھیال ءُ لیکہ ءُ ازمی سفر ءِ بابت ءَ زانت ءُ سرپدی ءِ مستریں وسیلگ انت۔

اصغر لعل بلوچی ءِ ورنائیں شاعر ءُ نبشتہ کارے ءُ اے رد ءَ شاعری ءَ ابید آئی ءِ جوان تریں کار استاد ستّار بلوچ ءِ زند ءُ ازم ءِ سر ءَ رد ءُ بند داتگیں کتاب ”زیمرانی بالاد “ انت۔ اشی ءَ ابید آئی ءَ جتائیں وھداں بلوچ نبشتہ کار ءُ گشندہ ءُ زیمل زانتانی گلگدار گپتگ ءُ ماہتاک ”بلوچی“ کوئٹہ ءُ ماہتاک ”بلوچی زند“ نوشکے ءَ چاپ کتگ انت۔ پدا ہمے گلگدار آئی ءَ دو ونڈ ءَ بہر کتگ انت۔ نبشتہ کارانی گلگدار ”نیاد گوں زِر ءِ چولاں“ ءِ نام ءَ چاپ کتگ انت ءُ نوکتریں کتاب آئی ءِ ”زیمر تران“ انت کہ بلوچی ساز ءُ زیمل ءَ گوں بندوکیں مردمانی گلگدار ہمیشی ءَ ہوار انت۔

اے کتاب ءَ سرجمی ءَ ہژدہ گلگدار ہوار انت کہ زندگیں بلوچ گشندہ ءُ سازندہانی گلگدار اَنت۔ اشانی وانگ ءَ پد وانوک وتی دور ءُ پدا ھاس بلوچی نوکیں زیمل ءِ بابت ءَ گشندہ ءُ سازندہانی ھیالاں سرپد بوت کنت۔

بلوچ چو کہ راجے ءِ جہت ءَ غلامی زندے گوازینگ ءَ انت ءُ ہر راجے کہ ایردست بیت اے ایردستی ءِ ھوپ آئی ءَ انچو گوٛر جنت کہ زندءِ درائیں تک ءُ پہناتاں اشی ءِ سان گندگ بنت۔ ایردستیں راج ءِ لبزانک بہ بیت، زیمل بہ بیت، سیاست بیت یا زندمان ءِ ایندگہ چست ءُ ایر بہ بنت ہرجاہے ایردستی ءِ نادراہی ءِ سان گندگ بنت۔ پہ ایردست ءَ مستریں جنجال شُد ءُ واری انت کہ ہچ ازمکار ءَ اے موہ نہ دنت کہ آ بہ نندیت تہنا وتی کار ءَ بہ کنت۔ پدا ازم ءِ توانگری ءَ پہ ادارہ ءُ مالی وشھالی ھژدری ئیں چیز انت ءُ اے آسراتی ہما راج ءِ بھت ءَ بنت کہ آ وتی واجہ وت بہ بیت۔ بلوچ ءِ ڈولیں ایردستیں راج ءِ ازمکار مدام نند اَنت یکّے دومیگ ءِ سر ءَ بد ور اَنت ءُ دومی ءِ ایرجنگ ءَ وتی وھد ءَ زوال کن انت ، چیاکہ راج آہاں بس عزت ءُ شرپ دات کت کنت دگہ کُرشے راج ءَ نیست کہ وتی ازمکاراں بہ دنت۔ سرکار وَ ہما مردمانی انت کہ آ پہ بلوچ ءِ گٹّ ءِ ھوناں تنّگ انت۔ ہمے واست ءَ ہر بلوچ ازمکار ءِ گلگدار کہ من ونت من سما کت درس نا اُمیت انت ءُ ہر یکّے ءِ گلگ ہمیش انت کہ راج مارا جست نہ کنت یا سرکار مارا ہچ نہ دنت۔ منی نزّ ءَ راج ءِ گلگ کنگ نہ بیت کہ آ وت چہ شُد ءَ بزّگ انت ءُ سرکار ءَ چہ اُمیت دارگ نادانی یے کہ آئی ءَ نہ گوں تو کار انت ءُ نہ تئی زبان ءُ ربیدگ ءِ پرواہ انت۔ آئی ءَ تئی ڈگار ءِ کار انت ءُ آ پیسر ءَ بداں پُشت ءَ کشّ اِتگ۔

اے گلگدار چوکہ گشندہ ءُ ساز ندہانی انت۔ بلوچانی تہا من چوشیں گشندہ یا سازندہ باز کمّ دیستگ کہ آ چہ وت ءَ دلجم بہ بنت ءُ وتی ازم ءِ وسیلگ ءَ آسراتیں زندے گوازینت بہ کن انت۔ یک ازمکارے کہ چہ لاپ ءِ جیڑہاں مہ گیشّیت آ وتی زبان ءُ مہلونک ءَ چے دات کنت۔ پمشکا اگاں نوکیں دور ءِ ازمکار نا امیت انت ءُ ازم ءَ وھد ءِ گوازینگ ءِ وسیلگے سرپد بنت گڑا ملامت نہ انت۔

لعل ءَ جہد کتگ کہ وتی گلگدارانی وسیلگ ءَ بلوچی ساز ءُ زیمل ءِ بن دپتر ءُ بلوچی زیمل ءِ جیڑہانی نشان دہی ءَ بہ کنت۔ بلئے لعل چوکہ وت زیمل ءِ مردمے نہ انت پمشکا آ ہمے مردمانی زانت ءِ پرّیچگ ءَ بازیں جاہے ءَ سوبین نہ بوتگ۔ دنیا ءَ گلگدار گرگ ءِ ہما ربیت کہ است انت آ بلوچ ءِ گوٛر ءَ انگت نیاتکگ۔ پہ مردمے ءِ گلگدار ءِ گرگ ءَ الّمی انت کہ مردم آئی ءِ پژدر ءَ بزانت ءُ سرپد بہ بیت پدا ہما جیڑہ ءِ بابت ءَ جست ءَ انت آئی ءِ پیچ ءُ تاباں اوں بہ زانت۔ اگاں تو مردمے ءَ ہندی شاہستری زیمل ءِ بابت ءَ جست ءَ ئے ءُ اناگت ءَ تو آئی ءَ جست کنئے کہ ترا ورگ ءَ چے دوست بیت یا تو چونیں پچّ گوٛر ءَ کنئے ؟ منی نزّ ءَ ورگ ءُ پچّ ءَ گوں ہندی شاہستری زیمل ءَ کار نیست۔ پدا یکّیں جست ءَ اگاں تو ہر مردم ءَ بہ کنئے آئی ءِ تام رؤت۔

لعل وتی وس ءَ باز جہد کتگ کہ ہر گشندہ یا سازندہے ءِ بابت ءَ بزانت۔ آئی ءِ کتگیں کار ءُ دیما اتکگیں نوار، ازمی سفر ءُ اے سفر ءِ جیڑہ ءُ جنجالاں سرپد بہ بیت۔ بلئے چو کہ اے کار آئی ءَ پہ وتی ھبّ ءَ کتگ انت ہمے واست ءَ آئی ءِ گوٛر ءَ اینچو وھد نہ بوتگ کہ ہرچی ءَ گوں ھورتی ءَ بہ تپّاسیت۔

نوں جیڑہ اش انت کہ اگاں لعل اے کار ءَ مہ کنت ، دگہ چشیں مردمے است کہ آ ہمے گلگداراں بہ گیپت ءُ بلوچی ءِ وانوک ءَ وتی زیمل ءِ بابت ءَ سرپدی دات بہ کنت؟ منی نزّ ءَ نیست۔ من گشاں اگاں نورخان بزنجو ءَ ہمے جست چہ شوکت مراد ءَ بہ کتین انت، ہمے کہ لعل ءَ کتگ اتنت۔ ہمے یکّیں گلگدار ءَ آئی ءَ شوکت انچو پرّیتکگ ات کہ یکّیں گلگدار ءَ چہ بلوچی زیمل ءِ بابت ءَ استیں زانت ءُ سرپدی پہ وانوکاں سر بوتگ ات۔ بلئے بد بھتی اش انت کہ نہ بلوچی ءَ چوشیں مردمے است کہ پہ دل زیمل ءَ سرپد بہ بیت نہ چوشیں اھوالکارے است کہ چہ زیمل زانتاں ہما کدّ ءِ جست ءُ پرس کت بہ کنت ءُ آہاں پرّیتک بہ کنت۔ پرے کار ءَ الّمی انت کہ گلگدار گروک بلوچی زیمل ءَ ہوار ایندگہ راجانی زیمل ءُ ساز ءُ سُرانی جند ءَ بلد بہ بیت۔

دومی ھبر من مار اِت کہ بلوچی ءِ گشندہ ءُ سازندہ نہ ایندگہ راجانی زیملاں پہ شرّی گوش دار اَنت ءُ نہ آہانی بابت ءَ وان انت بلکیں ھبر ہمے یکّین انت کہ ہر سازندہ یا گشندہ یے ءَ چہ وتی استاداں اشکتگ انت۔ چو کہ کسے گشیت زہیریگ گوں ہندی زیمل ءَ نزیک انت ، کسے گشیت کہ زہیریگاں گوں ہندی زیمل ءَ ہچ ڈولیں سیادی نیست۔ تان سین ءِ نام ءَ درساں اشکتگ بلئے آ کئے انت ءُ آئی ءَ زیمل ءَ را چے داتگ اے ھبر ءَ کسّ نزانت۔ کسے گشیت کہ امیر خسرو ءَ ہندی زیمل ءَ را کہ پیسر ءَ سئے سُر ءِ سر ءَ بوتگ، دگہ چار سُر داتگ ءُ ہفت سُر کتگ۔ دگرے گشیت کہ سُرانی جند چہ بن ءُ ازل ءَ ہفت انت۔

واجہ فتح محمد نظر ءِ گشگ انت کہ دنیا ءِ زیمل ءِ بنگیجکار بلوچ انت۔ نصیر الدّین فارابی بلوچے، امیر خسرو بلوچے ءُ دگہ باریں کئے کئے۔۔۔۔ چرے ھبر ءَ من ءَ محمد حسین عنقا یات کئیت کہ آئی  ءَ دنیا ءِ درائیں پیغمبر بلوچ کتگ انت۔ نمرود ءُ فرعون ءُ باریں دگہ کئے کئے بلوچ کتگ انت بلئے راجدپتری سرشون ہچ نہ داتگ۔

اگاں فارابی بلوچے گڑا اشی ءِ راجدپتری سرشونے الّم بہ بیت۔ انچو من اٹکل بہ جناں بہ گشاں کہ شیکسپئر بلوچے یا میتھو آرنلڈ بلوچے، پہ منی گشگ ءَ بلوچے نہ بیت۔ اگاں پہ دل جاگہے راجدپتری سرشونے بیت گڑا آئی ءِ سر ءَ تران ءُ باوست بوت کنت۔

چرے گلگدارانی وانگ ءَ دو چیز پدّر بیت۔ اوّلی اش کہ مئے بلوچی ءِ سازندہ ءُ گشندہ ابید چہ زیمل ءِ ٹاٹھ ءُ سُراں نہ دنیا ءِ ایندگہ راجانی زیمل ءَ سرپد انت ءُ نہ کہ باقاعدگیں رنگے ءَ دگہ راجانی زیمل اش ونتگ ءُ دربرتگ ءُ نہ کہ وتی زیمل ءَ گیشّینت کن انت۔

دومی ھبر اش انت کہ ھرچی مئے سازندہ ءُ گشندہاں در برتگ آہاں چہ کلبانی روایتی ھیلکاری ءَ دربرتگ۔ ہر ھبرے کہ استاداں کتگ آہاں گپتگ ءُ چادر ءِ لمب ءَ بستگ، دیمتر ءَ وت ہچ پٹّ ءُ پول نہ کتگ۔ ہمے ھاتر ءَ کسے ءَ اگاں جوانیں توارے گون بوتگ آئی ءَ پہ وت ءَ نامے در آؤرتگ ءُ کسے ءِ توار کہ شوک نہ بوتگ آ پد منتگ۔

اے مردمانی تہا من ءَ استاد شوکت مراد، ہارون شیخ ءُ کمّو باز فتح محمد نظر ءِ گلگدار دوست بوت انت کہ اے زیمل ءَ وتی کدّ ءَ بلد اَنت۔ اگاں لعل زیمل ءَ بلدیں مردمے بوتیں آئی ءَ شوکت مراد ءَ را جوانیں وڑے ءَ پرّیتک کتگ ات ءُ زیمل ءِ بابت ءَ آئی ءِ سنچ ءُ سرپدی ءَ چہ بلوچی ءِ وانوک ءَ جوانیں نپے رستگ ات۔ بلئے یکّے وَ گژنءُ بزّگی ءُ دومی بلوچی زیمل ءِ ھیلکاری ءِ روایتی تب ءُ مئیل مئے زیمل ءِ دیمروی ءِ راہ ءِ مستریں اڑاند انت۔

لعل ءَ اے جوانیں درچے برجاہ داشتگ۔ اشی ءَ چہ دگہ کارے اگاں نہ بیت ما پیسریگیں دور ءِ بلوچ سازندہ ءُ گشندہانی زند ءِ اھوال ءُ گوستگیں دور ءَ گوں زیمل ءَ مہلونک ءِ نزّیکی ءُ اے ازم ءِ جیڑہ ءُ جنجالاں سرپد بئیں۔ پدا اے اوں پدّر بیت کہ مئے سازندہ ءُ گشندہ چنچو آپ ءِ توک ءَ انت۔ لعل ءِ ہمے کار برجاہ بات ءُ بلوچی زیمل ءِ باندات روژنا بات!