عطاشاد چوں جیڑگ لوٹیت؟

 

”آ شاعری کی آئی  ءَ ￴ ہر کس بہ پہمیت آ شاعری یے نہ اِنت۔“ اے ھبر مزن نامیں شاعر عطا شاد  ءِ ￵ بابت  ءَ ￴￵ گشگ بوتگ۔ عطا وتی دور  ءِ ￵ ہما شاعر اِنت کہ آئی  ءِ ￵ شاعری  ءِ ￵ درشانداب، آئی  ءِ ￵ لبزانی کارمرزی، شاعری  ءِ ￵ ٹریٹمنٹ، ھیال  ءُ ￶ ترکیب سازی آئی  ءَ ￴ چہ وتی دور  ءِ ￵ ایندگہ شاعراں جتا کنت۔ عطا چوں وانگی اِنت  ءُ ￶ عطا  ءِ ￵ شاعری کجام جاہ  ءَ ￴ اوشتاتگ  ءُ ￶ عطا چوں پہمگ بیت؟ ہمے بنگپّ  ءِ ￵ سر ڈگری کالج  گْوادر  ءَ ￴ ”کالج لٹریری سوسائٹی“  ءَ ￴ ”عطاشاد چوں جیڑگ لوٹیت؟ دیوانے گوں ڈاکٹر اے۔آر داد  ءَ ￴“  ءِ ￵ سرھال  ءَ ￴ یک مراگشے اڈ دات۔ مراگش  ءِ ￵ ھاسیں مہمان ڈاکٹر اے۔آر داد اَت، دیوان  ءِ ￵ پاگواجہی پروفیسر امداد اللہ صاحب  ءَ ￴ کت  ءُ ￶ جارچینی  ءِ ￵ ڈبّہ ارشاد عالم  ءُ ￶ خیّام ثناء  ءَ ￴ وتی کوپگاں زُرت۔

عطاشاد  ءِ ￵ سر  ءَ ￴ اے۔آر داد  ءَ ￴ تران کنان  ءَ ￴ گشت کہ عطا  ءَ ￴ من ہما زمانگ  ءَ ￴ چہ آشنا آں کہ آ ریڈیو پاکستان کوئٹہ  ءَ ￴ بوتگ گڑا چموداں من آئی  ءَ ￴ را گوش داشتگ۔ ہما وہدی من نِمدی یے ہم نبشتہ کتگ۔ پدا گْوادر  ءَ ￴ ہائی سکول  ءِ ￵ زمانگ  ءَ ￴ ہمک ماہ  ماہتاک”اُلس“ کہ آ وہدی مجید گْوادری   ءَ ￴ پہ  اتکگ گڑا چمداں من عطا  ءِ ￵ وانگ بندات کتگ۔ ماہتاک اُلس  ءَ ￴ ہما وہد  ءَ ￴ عطا  ءِ ￵ شعر  ءُ ￶ نبشتانک چاپ بوتگ انت۔

داد  ءِ ￵ گشگ  ءِ ￵ رِد  ءَ ￴ عطا  ءَ ￴ انگت شرّیں نگد کار نہ رستگ، چیاکہ انگت عطا گیشّینگ نہ بوتگ  ءُ ￶ آئی  ءِ ￵ شاعری  ءِ ￵ ھساب  ءَ ￴ آئی  ءِ ￵ ازمی بالاد گیشّینگ نہ بوتگ۔ اوّلی مردم کریم دشتی بوتگ کہ آ ہما زمانگ  ءَ ￴ وڑے نہ وڑے  ءَ ￴ چہ نیو امریکن کریٹیسزم  ءُ ￶ ٹی۔ایس ایلیٹ  ءَ ￴ آشنا بوتگ۔ ہمے واست  ءَ ￴ اوّلی مردم کریم دشتی اِنت کہ آئی  ءَ ￴ عطا  ءِ ￵شاعری  ءَ ￴ چہر  ءُ ￶ شبین  ءُ ￶ ھیال  ءِ ￵سر  ءَ ￴ تران کتگ  ءُ ￶ عطا  ءَ ￴ را جتائیں تب  ءِ ￵ شاعرے منّ اِتگ۔ آئی  ءِ ￵  شاعری  ءِ ￵ بابت  ءَ ￴ ہمے گشتگ کہ اگاں شاعری  ءَ ￴ ہر مردم سرپد بہ بیت گڑا آ شاعری یے نہ انت۔ بگندئے ہمے ھبر  ءِ ￵ پژدر  ءَ ￴ عطا  ءَ ￴ نبشتگ کہ:

من  ءَ ￴ دنیایے گشیت دیوانگ

تو گنوک ئے کہ من  ءَ ￴ سار گشئے

کریم  ءَ ￴ پد عاقل خان مینگل  ءَ ￴ وتی کتاب ”لوزانکی ایرادگِری“  ءِ ￵ تہا عطا  ءِ ￵ سر  ءَ ￴ نبشتگ  ءُ ￶ پدا غنی پرواز  ءَ ￴ عطا  ءِ ￵ شاعری  ءِ ￵نگدی وانشت  ءِ ￵ جہدے کتگ  ءُ ￶ آئی  ءَ ￴ را گوں بازیں شاعراں دیم پہ دیم کتگ۔

داد  ءِ ￵ گشگ اِنت کہ عطا  ءَ ￴ ما مشرقی ماڈرن شاعر گش ایں۔ آئی  ءَ ￴ شعر  ءِ ￵ تہا تہنا ھیال  ءُ ￶ لیکہ دیما نیاؤرتگ  ءُ ￶ نہ کہ آئی  ءَ ￴ ہر ویلے ہما وڑ دیستگ ہما وڑ نبشتگ۔ چو کہ عطا  ءِ ￵ لچّہ ”ساہکندن“ اِنت۔ مزاحمتی شاعری  ءَ ￴ بچار ئے گڑا چریشی  ءَ ￴ جوان تریں مزاحمتی شاعری چے بوت کنت بلئے شعر  ءِ ￵ ازم  ءُ ￶ لوٹانی ھیال آئی  ءَ ￴ چہ وتی بنگپّ  ءَ ￴ گیشتر گوٛر بوتگ۔ ہمے واست  ءَ ￴ اے شعر سدابہار اِنت۔

داد  ءِ ￵ گشگ اِنت کہ عطا  ءِ ￵ بابت  ءَ ￴ امان اللہ گچکی  ءَ ￴ ہمے گشتگ کہ ”عطا  ءِ ￵ سرپد بوہگ  ءِ ￵ واست  ءَ ￴ الّمی انت کہ مردم چارلس بودلیئر  ءَ ￴ بہ وانیت۔“ چیاکہ فرانسیسی نگد  ءِ ￵ ربیت  ءِ ￵ رِد  ءَ ￴ نظم نظریاتی بنیاد  ءَ ￴ چارگ نہ بیت۔ عطا  ءَ ￴ اگاں نظریاتی شاہیم  ءَ ￴ بہ تورئے گڑا آئی  ءَ ￴ ہرکس وتی رنگے دات کنت بلئے عطا پد جَنگ نہ بیت۔

اے۔آر۔داد  ءَ ￴ پد خیّام ثناء  ءَ ￴ عطا  ءِ ￵ اردو شاعری  ءِ ￵ سر  ءَ ￴ تران کنان  ءَ ￴ گشت کہ ” عطا  ءِ ￵ شاعری  ءِ ￵ تہا شبین  ءَ ￴گیش چیدگ کارمرز بوتگ۔ چوکہ عطا اگاں بولان  ءَ ￴ وتی شاعری  ءَ ￴ کارمرز کنت اد  ءَ ￴ بولان یک چیدگے تہنا بولان نہ اِنت۔ دومی آئی  ءِ ￵ اردو شاعری  ءِ ￵ مستریں جوانی اش انت کہ شاعری  ءِ ￵ وسیلگ  ءَ ￴ آئی  ءَ ￴ اردو  ءَ ￴ نوکیں لبز داتگ۔ اے ہما لبز اَنت کہ اشاں وتی مارشتے گون انت۔  پدا اردو  ءِ ￵ تہا ہم عطا  ءَ ￴ وتی جتائیں درشاندابے گیشّینتگ۔ آ وتی دور  ءِ ￵ ہچ شاعر ءِ ￵ رنگ  ءَ ￴ نہ جنت۔ اشی  ءَ ￴ ھوار آئی  ءَ ￴ بلوچستان  ءِ ￵ درائیں گالوار وتی شاعری  ءَ ￴ کارمرز کتگ انت۔ عطا  ءِ ￵ پجّار یکّے آئی  ءِ ￵ شاعری  ءِ ￵ سٹائل انت  ءُ ￶ دومی آئی  ءِ ￵ لفظیات انت کہ چہ ایندگراں پہک جتا اِنت۔

گڈسر  ءَ ￴عبداللہ شوہاز  ءَ ￴ عطا  ءِ ￵ درکسّہی لبزانک  ءَ ￴ نبشتگیں کتاب ”بلوچی نامہ “  ءِ ￵ سر  ءَ ￴ تران کنان  ءَ ￴ گشت کہ : بلوچی نامہ یک انچیں کتابے کہ اشی  ءِ ￵ وانگ  ءَ ￴ چہ وانوک بلوچ چاگرد، بلوچ  ءِ ￵ ربیدگ، بلوچ  ءِ ￵ زندمان، آئی  ءِ ￵ روچ روزینی زند  ءَ ￴ کارمرز بوتگیں چیز  ءُ ￶ آئی  ءِ ￵ وہد گوازینگ  ءِ ￵ راہ  ءُ ￶ رہبنداں چہ آشنا بیت۔ کتاب  ءَ ￴ عطا  ءَ ￴ ہما گالبند زرتگ انت کہ بلوچ چاگرد  ءَ ￴ کارمرز بنت  ءُ ￶ ہمے گالبند  ءُ ￶ دودان  ءَ ￴ اردو  ءَ ￴ گیشوار کتگ۔

بگندئے عطا  ءِ ￵ اشتاپ کاری  ءِ ￵ سبب  ءَ ￴ یا چہ دگہ جیڑہ یے  ءِ ￵ سبب عطا  ءَ ￴ بازیں گالبندانی گیشواری انچیں رنگے  ءَ ￴ کتگ کہ وتی اصل معنا  ءَ ￴ نہ دیئنت۔ اے کتاب  ءِ ￵ سر  ءَ ￴ انگت دیمتر  ءَ ￴ کار بوت کنت  ءُ ￶ ھورت چاری  ءِ ￵ گنجائش است۔ آئی  ءَ ￴ لہتیں گالبندانی درور دات  ءُ ￶ چمداں دیوان  ءِ ￵ اوّلی بہر آسر بوت۔

دومی بہر  مشاعرہ اَت۔ گْوادر کالج  ءِ ￵ نودربریں شاعر  ءُ ￶ ایندگہ شاعراں وتی شعر ونت انت کہ اشانی تہا اے۔آر داد، خیّام ثناء، عاصم زہیر، مجیب آزاد، عبداللہ شوہاز، اکرم راز، ابنِ اسماء، مجیب دشتی، نظر نور، عرفان وحید  ءُ ￶ دگہ نوک باہندیں شاعر ہوار اِتنت۔  مشاعرہ  ءَ ￴ پد مراگش  آسر بوت۔