ماتی زبانانی میان استمانی روچ ءُ ￶ بلوچی !

 

نمیرانی سید ہاشمی گشیت:

بے گال  ءَ ￴ نہ بیت گپت، نہ بیت گپت نہ بیت کرد

گال اَنت کہ گپتار بنت ، گپتار بنت کردار

گال کہ بیت، زبان بیت، زبان بیت مارشت بیت  ءُ ￶ جوزگانی  بیلّ  ءُ ￶ آلاڑ بنی آدم  ءِ ￵ مجگ  ءَ ￴ جکسینیت،  ءُ ￶ ہمے سر  ءُ ￶ پر بنی آدم  ءَ ￴ پہ کردے  ءَ ￴ ساجو کنت۔ ہمے زبان اِنت کہ فردے  ءَ ￴ گوں وتی کہول، وتی ٹکّ  ءُ ￶ پدا گوں وتی راج  ءَ ￴ بندوک کنت۔ ہمے زبان اِنت کہ سرڈگار  ءِ ￵ ندارگانی ترجمانی  ءَ ￴ کنت، ھاک  ءِ ￵ سیادی  ءَ ￴ پیش داریت، ھاک  ءِ ￵ پسّگاں ہمے وشبو کہ چہ زبان  ءِ ￵ گالاں تالان بیت وتی دامن  ءَ ￴ انچو پتاہیت کہ بے زبان  ءَ ￴ بنی آدم دمتوس بیت۔

رسول حمزہ توف  ءِ ￵ ہمے ھبر باریں چنچو رند  ءَ ￴ پرّ ترّینگ بوتگ کہ:

”وہدے من چہ درملک  ءَ ￴ واتر وتی ملک  ءَ ￴ اتکاں گڑا میتگ  ءِ ￵ مردم منی چارگ  ءَ ￴ اتک اَنت۔ چہ ہمیشاں یکّ جنینے  ءَ ￴ جست کت کہ تو آ ملک  ءَ ￴ بوتگ ئے ، باریں منی چکّ دیستگ اگاں نہ؟ من گشت کہ تئی چکّ من دیستگ۔ گڑا مات  ءَ ￴ ھبر گپت کہ منی چکّ  ءَ ￴ وتی جند  ءِ ￵ زبان  ءَ ￴ گوں تو ھبر کت؟ من گشت، نہ آئی  ءَ ￴ ہمود  ءِ ￵ زبان  ءَ ￴ گوں من ھبر کت۔ گوں ہمے ھبر  ءِ ￵ اشکنگ  ءَ ￴ مات  ءَ ￴ وتی دیم گپت۔ اے ڈول  ءَ ￴ جنین دیما ہما وھدی گر اَنت کہ آہانی کسے عزیزے بہ مریت۔۔۔۔بزاں پہ آ مات  ءَ ￴ نوں آئی  ءِ ￵ چکّ مرتگ ات کہ وتی زبانے بے ھیال کتگ۔“

بلوچ  ءِ ￵ ھبر  ءَ ￴ بہ کن ایں گڑا بلوچ  ءَ ￴ اے وھدی سرجمیں جہان  ءَ ￴ ملکے پہ نام  ءَ ￴ نیست۔ ہرجاہے نشتگ، دومیگانی ایردست اِنت۔ ایردستی وَ انگت ایر اِنت بلئے بازیں جنگ  ءُ ￶جدلاں اے راج  ءِ ￵ مزنیں بہرے  ءِ ￵ تب اَنچو مٹّ کتگ کہ آ اھساسِ کمتری  ءِ ￵ آماچ اِنت  ءُ ￶ چہ وتی زبان  ءَ ￴ دومیگ  ءِ ￵ زبان  ءَ ￴ گیشتر ارزشت دنت۔ مئے  سنگتے  ءَ ￴ وتی کسانیں چکّے  ءَ ￴ را چہ بلوچی  ءَ ￴ پیسر انگریزی ھیل داتگ کہ باندات  ءَ ￴ انگریزی  ءِ ￵ ارزشت گیشتر بیت۔ نوں اگاں مردمانی تب اے ڈول بہ بیت گڑا چریشی  ءَ ￴ دگہ چے اُمیت دارگ بیت۔

زبان ہما یکّیں چیز اِنت کہ بنی آدم  ءِ ￵ مارشتانی ترجمانی  ءَ ￴ کنت  ءُ ￶ آئی  ءَ ￴ گوں وتی زمین  ءَ ￴ بندوک کنت۔ اگاں زبان نہ منت، راجی پجّار نہ مانیت  ءُ ￶ راجی پجّار کہ پشت نہ کپت، سرڈگار اوں نہ مانیت۔

بلوچی زبان  ءَ ￴ شاباش اِنت کہ چو بلوچ  ءَ ￴سکّ مر اِنت۔ چو کہ نمیرانیں سید ہاشمی گشیت:

سکّ مریں راجانی ہمک دہل اَنت سکّ مریں

اگاں اے زبان بلوچ  ءِ ￵ مہ بوتیں، اشی  ءَ ￴ کوہانی مہکمی  ءُ ￶ زِر  ءِ ￵ جہلانکی  وتی تہا جاہ دات مہ کتیں دیری وھد  ءِ ￵ مُجاں اندیم بوتگ اَت۔ زبانے کہ دربرجاہاں وانینگ مہ بیت، آئی  ءِ ￵ کتابانی چاپ  ءُ ￶ شنگ روچے نوکیں ھنرے  ءِ ￵ وسیلگ  ءَ ￴ دارگ بہ بیت، سرکاری نصاب  ءُ ￶ ادارگاں انچو ڈالچار کنگ بہ بیت کہ اے زبان  ءِ ￵ ھبر کنوک وت  ءَ ￴ را کمتر بہ لیک اَنت گڑا اے وڑیں زبانے وت  ءَ ￴ زندگ بہ داریت ہم مزنیں ھبرے۔

انّوگیں دور  ءَ ￴ اگاں بلوچی نبیسّگ بیت، وانگ بیت، اشی  ءِ ￵ مستریں سبب دو اَنت۔ یکّے بلوچ  ءِ ￵ سیاسی جاور  ءُ ￶ دومی سوشل میڈیا  ءِ ￵ دزرس  ءَ ￴ آہگ۔

بلوچ  ءِ ￵ گوں زبان  ءَ ￴ نزّیکی بلوچستان  ءِ ￵ جاورانی سبب  ءَ ￴ گیشتر ودّ اِتگ  ءُ ￶ دومی سوشل میڈیا  ءِ ￵ دور  ءَ ￴ بلوچی نبشتہ کنگ  ءُ ￶ وانگ  ءِ ￵ میل گیش بوتگ۔ ہمے ھاتر  ءَ ￴ مروچی ما گند ایں کہ بلوچی  ءِ ￵ اگاں انچائیں کتابے  ءِ ￵ اوں پنچ سد تاک چاپ بہ بیت آ بہا بنت۔ البت نوں اگاں بلوچ بشتہ کاراں  چیزے  ءِ ￵ دلگوش گوٛر کنگی انت آ اش اِنت کہ بلوچ وانوک نوں تہنا کسّہ  ءُ ￶ شعر نہ وانیت بلکیں ہر وانوک  ءَ ￴ وتی تب  ءُ ￶ لوٹ  ءِ ￵ ھساب  ءَ ￴ مواد لوٹیت۔ بائد ہمیش اِنت کہ نبشتہ کار ہر پڑ ءِ ￵ مردمے وتی پِڑ  ءَ ￴ ہر کارے کہ نبشتہی دروشم  ءَ ￴ کنت آئی  ءَ ￴ وتی زبان  ءَ ￴ بہ کنت۔ چریشی  ءَ ￴ بلوچی  ءِ ￵ وانوک ودّان بنت  ءُ ￶ ہر وانوک  ءَ ￴ وتی تب  ءِ ￵ مواد رسیت۔ تہنا پہ نندگ  ءُ ￶ مراگشے  ءِ ￵ جم دارگ  ءَ ￴ زبان دیمروی نہ کنت۔

دومی چیز کہ پہ زبانے  ءِ ￵دیمروی  ءَ ￴ الّمی انت آ زبان  ءَ ￴ گوں نوکیں دور  ءَ ￴ ھمگام کنگ اِنت۔ کمپیوٹر  ءِ ￵ دور  ءَ ￴ زبان  ءِ ￵ کمپیوٹنگ لینگویجے  ءِ ￵ جوڑ کنگ ھژدری اِنت۔ اے تک  ءَ ￴ بلوچی اکیڈمی کوئٹہ گوں دلجمی  ءَ ￴ کار  ءَ ￴ اِنت، بائد اِنت ایندگہ نبشتہ کار اے کار  ءَ ￴ گوں اکیڈمی  ءَ ￴ ھمکوپگ بہ بنت   ءُ ￶ اکیڈمک رنگ  ءَ ￴ زبان  ءِ ￵ دیمروی  ءِ ￵ کاراں دیما بہ بر اَنت۔